Ata Sözü

[osman]

Abanın kadri, yağmurda bilinir.
Abdestsiz sofuya namaz dayanmaz.
Acele ise, şeytan karışır.
Acele yürüyen yolda kalır.
Acemi katır kapı önünde yük indirir.
Acı acıyı bastırır, su sancıyı.
Açık yaraya kurt düşmez.
Acıkan doymam, susayan kanmam sanır.
Acındırırsan arsız, acıktırırsan hırsız olur.
Aç ayı oynamaz.
Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.
Aç koynunda azık durmaz.
Aç köpek fırın yıkar.
Aç tavuk rüyasında kendini darı ambarında görür.
Aça dokuz yorgan örtmüşler, yine uyuyamamış.
Açın imanı olmaz.
Açın karnı doyar gözü doymaz.
Açlık ile tokluğun arası bir dilim ekmek.
Adam eşeğinden, kadın döşeğinden belli olur.
Adamak kolay, ödemek güçtür.
Adamakla mal tükenmez.
Adamın iyisi iş başında belli olur.
Ağaca balta vurmuşlar "sapı bedenimden" demiş.
Ağaca çıkan keçinin doğurduğu oğlak dala bakarmış.
Ağaca dayanma kurur, insana güvenme ölür.
Ağaç ne kadar meyve verirse, dalı o kadar yere eğilir.
Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe değmez.
Ağaç ne kadar yüksek olsa da yaprakları yere düşer.
Ağaç yas iken eğilir.
Ağaçtan maşa Yörükken paşa olmaz.
Ağır kazan geç kaynar.
Ağır tas batman döver.
Ağız yemeyince yüz utanmaz.
Ağlama ölü için, ağla deli için.
Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.
Ağlayak da gözden mi olak?
Ağrısız baş mezarda gerek.
Ağzı açık ayran delisi.
Ahmak misafir ev sahibini ağırlar.

[osman]

Ak akçe kara gün içindir.
Ak koyunun kara kuzusu da olur.
Akan su yosun tutmaz.
Akçe bulsam, çıkı yok
Akıl akıldan üstündür.
Akıl yasta değil baştadır.
Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.
Akıllı evladın var, neylersin mali, akılsız evladın var neylersin mali?
Akılsız bastan sefil taban ne çeker.
Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
Akılsız köpeği yol kocatır.
Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
Akrabanın akrabaya ettiğini akrep etmez.
Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
Akşamın hayrından sabahın şerri hayırlıdır.
Al elmaya tas atan çok olur.
Al yakışırken, el bakışırken.
Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
Alışmış kudurmuştan beterdir.
Alim unutmuş, kalem unutmamış.
Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir.
Allah şaşırttı mı, dayıya hala dedirtirmiş.
Allı yelek, pullu yelek, canfes neye gerek?
Alma mazlumun ahini çıkar aheste aheste.
Altın esik gümüş eşiğe muhtaçtır.
Altın yere düşmekle pul olmaz.
Altının kıymetini sarraf bilir.
Anan turp, baban şalgam, sen içinde gülbe şeker.
Ananın bastığı yerde yavru ölmez.
Anasına bak kızını al, astarına bak bezini al.
Anlayana Sivrisinek saz anlamayana davul zurna az.
Aptal düğünden çocuk oyundan usanmaz.
Aptalın karnı doyunca gözü yolda olur.
Ar gözden, kar yüzden anlaşılır.
Ar namus tertemiz.
Arap eli öpmek, dudak karartmaz.
Arayan belasını da devasını da bulur.
Ari satmış namusu tellala vermiş.
Arife günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.

[osman]

koruk yer oğulun dişi kamaşır.
Baba mirası yanan mum gibidir.
Baban bana öğüt verirken, ben inek gözünde kırk sinek saydım.
Babası ölen bey, anası ölen kadın olur.
Bağ dua değil, çapa dua ister.
Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun.
Bağlı aslana tavsan bile hücum eder.
Baht olmayınca basa, ne kuruda biter, nede yasta.
Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma.
Bakkal ölenin borcunu, diriye ödettirir.
Bakmakla usta olunsa köpekler kasap olurdu.
Bal döksen yalanır.
Bal olan yerde sinek de bulunur.
Bal, bal demekle ağız tatlanmaz.
Bana benden olur, her ne olursa, başım rahat bulur, dilim durursa.
Bas basa, bas da padişaha bağlıdır.
Baskın basanındır.
Baskısız yongayı yel alır.
Bastığın yer bayram olsun.
Başıma uymayan takke elin olsun.
Başındaki fese bak, girdiği kümese bak.
Başını ecemi berbere teslim eden, cebinde pamuk eksik etmesin.
Bazen inek, erkek; bazen de dişi doğurur.
Bekâr gözü ile kız alınmaz.
Bekâra karı boşamak kolaydır.
Beleş peynir fare kapanında bulunur.
Belli düşman, gizli dosttan yeğdir.
Benden sana öğüt, ununu elinle öğüt.
Benim adım Hıdır, elimden gelen budur.
Benim sakalım tutuştu, sen cigara yakmak istersin.
Besledik büyüttük danayı, şimdi tanımaz oldu anayı, babayı.
Beş kuruşluk fener o kadar yanar.
Bilinmedik iş ya karın ağrıtır ya baş.
Bilmediği beş vakit namaz, bilirde yanına varmaz.
Bin bilirsen bir bilene danış.
Bir adamın adı çıkacağına, canı çıksın.
Bir ağaçtan, oklukta çıkar boklukta.
Bir bulutla kış gelmez.
Bir dalın gölgesinde bin koyun eğlenir.

[osman]

Ecel geldi baş ağrısı bahane.
Eceli gelen it, cami duvarına işer.
Eceli gelen köpek, cami duvarına siyer.
Ekmeden biçmek Allah’a mahsustur.
Ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver.
El adama akıl verirde ekmek vermez.
El adamı var sever, er adamı sağ sever.
El adamın düşünü azdırır ama çimecek su vermez.
El adamın düşünü azdırırda suyunu ısıtmaz.
El ağzına bakan, avradını tez boşar.
El atına binen çabuk iner.
El ayranı ciğer soğutmaz.
El elden üstündür
El eli yur, el de döner yüzü yur.
El elin aynasıdır.
El elin nesine? Gülerek gider yaşına.
El eliyle yılan tut, bir ucunu yalan tut.
El gömleği ile gerdeğe girilmez.
El gör elini beğen, harman gör yelini beğen.
El işlerse ağız gevişler.
El yumruğunu yemeyen, kendi yumruğunu balyoz zanneder.
El, elin eşeğini türkü söyleyerek arar.
Elden ekmek yiyen yolda acıkır.
Elden gelen elli gün gitmez.
Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde gelmez.
Ele değen saman çuvalına da değer.
Ele verir talkını, kendi tutar salkımı.
Elin iyisinden, kendi kötümüz yeğdir.
Elti eltiyle iyi olsa da bohçası hamamda çekişir.
Emanet ata binen tez iner.
Emanet atın kuskunu yokuşta kopar.
Emanetin bağrı yufka olur.
Er dayıya, kız ebeye çekermiş.
Er dediğin oturunca bucağa, çekince kucağa yakışmalı.
Ergen gözü ile kız alma, gece gözü ile bez alma.
Erkek tazıya çul dayanmaz.
Eşeğe binen osuruğuna katlanır.
Eşeğe gerdan kır demişler, zartadan osurmuş.
Eşeğini satan çüüşş demeden kurtulur.
Eşek eşeği öndüçlü kaşır.

[CUMHUR]

Bizi güçlü yapan yediklerimiz değil, hazmettiklerimizdir. Bizi zengin yapan kazandıklarımız değil, muhafaza ettiklerimizdir. Bizi bilgili yapan okuduklarımız değil, kafamıza yerleştirdiklerimizdir.
Francis Bacon