Akrabalarla Münasebetde Adab

[CUMHUR]

Akrabalarla Münasebetlerde Âdab

--------------------------------------------------------------------------------


İslâmiyet akrabalarla münâsebetlere çok büyük ehemmiyet vermiş, akrabalarla münâsebette uyulması gereken kaideleri en ufak teferruatına kadar tespit etmiştir.
Akrabalarla alâkayı kesmek; tıpkı adam öldürmek, kumar oynamak, Allah'a şirk koşmak (riyakârlık yapmak), içki içmek gibi; "en büyük günahlardan"dır.
Peygamber Efendimizin (s.a.v.) akrabalarla münâsebetler, akrabalara iyilikte bulunmakla ilgili hadis-i şeriflerine bakanlar, sılâ-ı rahimde bulunmayı asla ihmâl etmezler. Şimdi sılâ-i rahim ve akrabalara iyiliklerde bulunmakla ilgili hadis-i şeriflerden bazılarına bakalım:
Ebû Hüreyre (r.a.) Resûlullah'ın (a.s.m.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Kim rızkının bol ve ömrünün uzun olmasını arzu ederse, akrabalarına iyi muamelede bulunsun." (Müslim, Birr:20)
Ebû Hüreyre (r.a.) Peygamberimizin (a.s.m.) şöyle buyurduğunu rivayet ediyor: "Rahim [Akrabalık] kelimesi, Allah'ın Rahman isminden gelir. Allah da, 'Kim akraba haklarını yerine getirirse, Ben de o kimseye iyilik ve lütufla davranırım. Kim bunu yapmazsa, Ben de ona iyilik ve lütufta bulunmam' buyurmuştur." (Buhari, Edeb:13)
Ebû Hüreyre (r.a.) Resûlullah'ın (a.s.m.) şöyle buyurduğunu rivayet ediyor: "Soyunuzu öğreniniz ki, akraba haklarını yerine getiresiniz. Çünkü akraba haklarını yerine getirmek, ailede sevgiye, bolluk ve uzun ömre vesile olur." (Tirmizî, Birr: 49)
Ebû Bekre (r.a.) Resûlullah'ın (a.s.m.) şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "Zulüm ve akraba haklarını yerine getirmeme kadar Allah'ın bu dünyada daha çabuk cezalandırdığı bir başka günah yoktur. Üstelik Âhirette de ceza verecektir." (Ebû Dâvud, Edeb: 44)
Maddî-Mânevî güçlüklerde, ekonomik zorluklarda, insanlarımız "akrabalık bağı" sayesinde morallerini bozmamakta, ayakta durmaktadırlar.
Varlıklı insanların zekât ve sadakalarını, kendi akrabalarından fakirler varsa onlara vermeleri daha makbuldur.
Akrabalarla münâsebetlerde dikkat edilmesi gereken en mühim âdap, mahremiyet ölçüsünü göz önünde bulundurmaktır. Nâmahrem olanlar bir arada bulunamaz, bir arada oturamazlar.
Kimlerin mahrem, kimlerin nâmahrem oldukları fıkıh kitaplarında belirtilmiştir. Ziyaret yapıldığında, İslâmiyet'in tespit ettiği esaslara göre hareket edilmeli; erkekler kendi aralarında, hanımlar kendi aralarında oturmalıdırlar. Helâle haram karıştırılmamalıdır.